Welkom beste lezer!


Welkom beste lezer!
Misschien heeft het lezen van deze blog je interesse gewekt? Tenslotte raakt dit onderwerp -hoe beangstigend ook- ons allemaal. Als je mij je email-adres geeft, zal ik je op de mailinglist plaatsen, zodat je automatisch een email van mij krijgt bij het verschijnen van een nieuw bericht. Met hetzelfde gemak kun je dat op dezelfde wijze natuurlijk weer ongedaan maken.
Stuur je email naar onderstaand adres en de rest volgt vanzelf.
hvogelaarster@gmail.com

vrijdag 14 december 2012

HET IS VOLBRACHT




Op zaterdag 1 december is Riet 
-even na zessen 's-morgens- 
in alle rust overleden.

Op zondag 25 november hebben we met de afdeling een verkorte wandeling gemaakt, vanwege de stormachtige wind.
Met 11 rolstoelers hebben we heerlijk gewandeld, stevig ingepakt, dat wel, maar de stemming was opperbest. 
Riet heeft de hele weg van alles zitten vertellen, vond het sapje onderweg heerlijk, ook het advokaatje-met-slagroom bij terugkomst.
Geert had weer een heerlijke warme brunch klaar gemaakt, ditmaal heerlijke, zelfgemaakte snert met worst. Vroeger lustte ze absoluut geen erwten, en ook geen snert, al maakte zij die wel voor haar mannen.
Nu zat ze heerlijk te smullen....

Dinsdag 27 november (mijn vrije dag) kreeg ik een paar telefoontjes van de afdeling, dat het slikken moeilijk ging. Woensdagochtend had ik een eerste gesprek met Theo, het hoofd van de afdeling. Het was maar al te duidelijk: het einde was nabij.
Samen met Jos en Kirsten had ik 's-middags een verhelderend gesprek met de arts, in het bijzijn van Theo. Kunstmatig ingrijpen was geen optie, daar de slikfunctie daarmee niet zou verbeteren. 
Uiteindelijk besloten we unaniem in te stemmen met de zogenaamde palliatieve sedatie, het versterven op de natuurlijke wijze.
Belangrijk aspect hierbij is de pijnbestrijding door morfine-injecties.

De dagen daarna was Riet niet meer bij kennis, ook omdat ze een verhoogde dosis kreeg toegediend, omdat zij bij het keren (om de 4 uur) liet merken, dat ze pijn had.
Door die verhoogde dosis kreeg haar hart het hard te verduren, wat goed te zien was aan haar halsslagader.

Zaterdagochtend 1 december werd ik door de nachtzuster gebeld, dat het einde nabij was. Ik heb Jos gebeld, die juist die dag voor een groep kinderen sinterklaas moest spelen. Dit dilemma werd even later vanzelf opgelost, want ik werd door de nachtzuster gebeld, dat Riet in alle rust was overleden.

Ik heb nog even bij Riet gezeten, tot zij door iemand van buiten werd verzorgd en aangekleed. Zij zag er keurig uit, zodat ik met een gerust hart naar huis kon gaan om de begrafenis-ondernemer te bellen. 
Samen met Karina, die ik daarvoor gevraagd had, hebben we van 11 uur tot half 3 's-middags kaarten uitgezocht, adressenlijst ingeleverd, kerk en crematorium besproken.
Voor Jos en Kirsten was om 5 uur een afscheidsbezoek geregeld in het mortuarium van de begrafenis-ondernemer.

Met enkele mensen van ons koor LIRIKO (waar Riet jarenlang lid van was) hebben we de liturgie van de kerkdienst samengesteld, en in een mooi boekje afgedrukt.

Liturgie bij het afscheid van

Riet Vogelaar - van der Zanden

* 19-02-1944    -    01-12-2012



“Met een arm om je schouder

schijnt de zon pas echt;

aandacht is geen luxe,

maar een mensenrecht”

Voorganger: pastor Adrie de Lange
m.m.v LIRIKO o.l.v. Roel Mooren

Riet had bovenstaande regel (het thema van de liturgie) al jaren op een briefje in haar agenda. Elk jaar verhuisde het naar de nieuwe agenda. Maar ze vond, dat deze tekst een betere plaats verdiende: met een magneetje op de koelkast, want iedereen moest dit lezen.

Dit was Riet ten voeten uit: altijd de uitgestoken hand naar degene, die het moeilijk had; altijd bereid om de ander te helpen.
Riet was erg creatief: met weinig middelen wist ze oplossingen te vinden in lastige situaties. Veel heeft ze genaaid en gebreid, ook voor anderen.
Met kinderen kon ze goed overweg, de kinderen uit de buurt, maar ook op de camping waren altijd welkom.

Aandacht. Voor Riet was dit een sleutelwoord.
Hoe treffend: juist de laatste jaren, de jaren van afnemend contact met de wereld om haar heen, was aandacht voor haar enorm belangrijk. Tot op het laatste moment, toen haar mogelijkheden om contact te maken slechts bestonden uit lichaamstaal, pakte ze je hand, of kneep ze in je arm, met een enorme glimlach. Gewoon, omdat ze blij was met je bezoek.         


Met Adrie had ik eerder die week de teksten doorgenomen, en 2 ervaren lezeressen uit ons koor waren bereid een paar  teksten te lezen. 
De kerkdienst was prachtig, waardig, geheel in de stijl van Riet. 
Vanwege sneeuwval in Oost- en Zuid-Nederland konden enkelen helaas niet komen. De natuur laat zich niet dwingen, niet bij Riet, niet bij het weer.

De prachtige, indrukwekkende kerkdienst werd gevolgd door de afsluitende ceremonie in het crematorium.
Daar las mijn zus Paula een herinnering van mij aan 43 jaar huwelijk voor, voorafgegaan en gevolgd door muziek uit het Requiem van Andrew Lloyd Webber, met onder anderen Placido Domingo en Sarah Brightman. Muziek, waar Riet van hield.
Daarna vertelde Jos zijn herinneringen aan zijn moeder, met als afsluiting een filmpje, dat hij 2 weken vóór het overlijden van Riet maakte. Een ontroerend filmpje, waarin te zien is, hoe Riet ontwapenend toegankelijk met haar omgeving communiceert. Het onbegrijpelijke brabbeltaaltje heeft Jos vervangen door een goed gekozen lied. 

FILMPJE VAN RIET (klikken!)

Daarna hebben we met familie en vrienden op een andere locatie op een aangename wijze herinneringen opgehaald.

Rest mij nog, als slot van dit reisverslag (want zo is deze weblog toch begonnen?) iedereen van harte te bedanken voor de talloze keren, dat mij bemoedigende woorden zijn toegedicht. Dat was voor mij de drijfveer om steeds maar  weer de dagelijkse gang naar DrieMaasStede te maken. Toch een oord, waar je liever niet je naaste wilt zien aftakelen.

De uitstekende, liefdevolle zorg die Riet in DrieMaasStede kreeg, en ook het prettige contact dat ik had met het personeel, was voor mij steeds weer een opsteker. Bedankt lieve mensen van de zorg!

Bedankt ook -en niet op de laatste plaats- onze vriendinnen,  Karina, Harmke, Cora en Gerda, die regelmatig Riet bezochten en mij zeer tot steun waren. Chapeau!
Dank ook aan Jacqueline, die als vrijwilligster iedere dinsdag Riet bezocht, ook al was er slechts contact via lichaamstaal.

Bedankt ook Joke, die Jos en mij vanaf het eerste begin als psychologe begeleidde, en mij regelmatig de juiste duwtjes gaf. Die mij ook over de streep trok om de reis naar Kreta te maken.

Bedankt ook mijn eigen achterban: Jos en Kirsten, haar moeder en haar partner, Martijn en Mirjam, mijn eigen broers en schoonzussen en zus, en Riet's oudste broer en zijn vrouw. 

Mocht ik iemand vergeten zijn: neem me dat niet kwalijk.

Wat me nu nog rest, is het afsluiten van dit reisverslag. 

Deze weblog blijft nog wel een tijdje in de lucht, omdat er regelmatig -ook door mensen uit de zorgsector- in gelezen wordt.

ALLEEN DE HERINNERING BLIJFT

13 opmerkingen:

  1. Een mooi en waardig afscheid hebben jullie ervan gemaakt. De herinneringen blijven en het plaatsje in je hart houdt Riet altijd. Ik wens je veel geluk in je verdere leven. Veel kracht voor de komende tijd en nog heel veel mooie jaren.

    lieve groet van een bloglezer, Bianca

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Beste Hans,

    Gecondoleerd met het overlijden van je vrouw.

    Vriendelijke groet van een lezer,

    Ankelien

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik volg al een tijdje deze weblog, ik werk zelf ook op een PG-afdeling,veel dingen waren herkenbaar, maar als medewerker hoor je vaak het verhaal niet van de familie/echtgenoot, en het was ontroerend om te lezen.
    Ik wil u veel kracht en sterkte toewensen!

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Hans, ik wens jou en de kinderen héél veel sterkte toe in de komende moeilijke tijden ! Jammer genoeg heb ik jou en mijn nicht Rietlang niet gezien omdat ik té ver weg woon, maar uit het oog wil niet zeggen, uit het hart ! Bedankt voor alles wat jij voor haar hebt gedaan om haar tòch nog een mooi leven te geven ondanks haar ziekte !!!
    Je bent altijd welkom bij ons in Italie ! Enzo en Ria

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hartelijk bedankt, Ria en Enzo, voor je lieve woorden!
      Natuurlijk waren jullie op de achtergrond steeds aanwezig, dat weet ik, want zo zijn jullie altijd geweest: belangstellend en begripvol voor het wel en wee van jullie lieve nicht. Bedankt! En als ik weer eens bij jullie in de buurt ben, dan kom ik ZEKER naar de Via Catania!
      Heel veel sterkte ook met je vader Ria.

      Verwijderen
  5. Hallo Hans,
    Ik heb je blog bekeken en ik moet zeggen: heel aangrijpend. Ik zat hier met een brok in mijn keel een aantal posts te lezen. Wat vreselijk om degene van wie je houdt, zo af te zien glijden. Het is allemaal ook nog zo vers. Ik wil je heel veel sterkte wensen en ik hoop dat je nog heel veel geluk mag vinden op je verdere levenspad.
    Met vriendelijke groet,
    Anneke Wijers

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je Anneke!
      Voor mij blijft de herinnering aan een lieve vrouw.
      Mijn leven gaat verder. Eindelijk tijd om "bijna vergeten" familie en vrienden op te zoeken; te reizen, wandelen fietsen.
      Binnenkort een weekje naar Malta, in oktober naar Andalusië. De combinatie natuur en cultuur heeft me altijd getrokken.
      Daarnaast ben ik al jaren bezig met TAAL. Dus.... wees gerust, mijn resterende tijd zal ik goed plannen, zodat ik nog voldoende kan genieten van het leven!

      Verwijderen
  6. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen